ၾၢႆႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းပၢႆးေဢးသျႃး ၸၼ်ႉၸွမ်လူင်ၵျၱႇလႃးလူင်းၵွၼ်ႊၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၵူႈမူိင်းမူိင်း “လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈတႆး”

“မူိင်းတႆး” ႄလႈ “ၸၢဝ်းတႆး” ပဵၼ်ၸူိဝ့်ၸၢတ်ႈတီႈမီးတင်းၽႃႇသႃႇ ႄလႈၾိင်ႈထုင်း ဢၼ်ပဵၼ်ၾၢင်ႁၢင်ႊ တူဝ်ၵဝ်ႇ၊ ၵူၺ်းၼႃႇလွင်ႈပုိၼ့်ႁူႉဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၵၢၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်း လွင်ႈတႆး ၼၼ့် ယင်းပႆႇႁၼ်မီးႄၽႈ ၼမ်၊ပီႈၼွင့်ၸၢဝ်းတႆးၵမ်ႈ ၼမ်ယူႇသဝ်းဝႆ့ၼႂ်းမူိင်း တႆးဢၼ်ယူႇ ၼႂ်းၸုိင်ႈမူိင်းမၢၼ်ႊယၢမ်းလဵဝ် ႄလႈမူိင်း ႄၶႇပွတ်းၸၢၼ်း လူိဝ်ေသၼၼ့် ယင်းမီးထႅင်ႈလႆၢ ၸုမ်းၸူိဝ်းႄၽႈတူိၼ်းယူႇၵႂႃႇလႆၢပွတ်း တွၼ်ႈၼႂ်းလုမ်ႈ ၾႃႉ။
ၼႂ်းဝူင်ႈႄၵႈဝၼ်းထိ 15-17 လူိၼ်ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇၿူိဝ်ႇရ် 2009 (တူႇလႃးၶူမ်း 2552) ၼႆ့ တီႈဢွင်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း ပႆၢးေဢးသျႃး ၸၼ့်ၸွမ်လူင်ၵျၱႇလႃးလူင်းၵွၼ်ႊ ေတၸတ်းႁဵတ်းပၢင် ၵုမ်ၵူႊမူိင်းမူိင်းလွင်ႈ “လဵပ်ႈႁဵၼ်း လွင်ႈတႆး” ပုၼ်ႈတႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်ပၢင်ၶူၼ့်ၶႆႈသပ်းလႅင်းတၢင်ႇ ႄၼႇၵၼ် ႄလႈလႅၵ်ႈလႆၢႈတၢင်းႁူႉဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈတႆး ဢၼ်ၽူႈမီးပိုၼ့်ႁူႉ ႄလႈၽူႈ လူင့်လႅၼ်ႇတင်းလႆၢၶဝ်လႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းမႃးေသ ဢဝ်မႃးပိုၼ်ႄၽႈထိုင် ၵူၼ်းမူိင်းၽူႈသူၼ်ၸႂ် ပႃးၸႂ်တင်းလႆၢႁူမ်ႈပႃးသၢင်ႈၶူိဝ်းၶႆၢလွင်ႈႁူမ်း မုိဝ်းတၢင်းပႆၢးႁူႉလႆၢသမ်ႇလႆၢယူိင်ႈ ၼႂ်း ၸုိင်ႈမူိင်း ထႆး။
ႁူဝ်ေၶႃႈပၢင်ၵုမ်ၼၼ့်ေတၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၸုမ်းၸူိဝ်းၶူိဝ်းတႆး၊ ၸၢဝ်းတႆးၼႂ်းၸုိင်ႈ မူိင်းထႆး၊ ပႆၢးယုမ်ႇယမ် ႄလႈသႃႇသၼႃႇ၊ ၵၢၼ်မူိင်းၵၢၼ်ဢုပ့်ပူိင်ႇၽွင်းငမ်း ႄလႈၵၢၼ်ပူၵ်း ပွင်မူိင်းတႆး၊ပႆၢးေမႃတိၼ်ေမႃမုိဝ်း၊ ဢပုမ်ႇ သူိၵ်ႈပိုၼ်းႄလႈၶူဝ်းၶွင်မွၼ်ႇ၊လိၵ်ႈလႆၢးပႆၢေပႇ ႄလႈပႆၢးမွၼ်း၊လွင်ႈပႆၢးၶူင်ႊဢွၵ်ႇပူိင်(သထႃပတ်ႇ architecture ) ႄလႈေႁႃသႅင်ေႁႃၶမ်း၊ ပၺ်ႇၺႃႇပိုၼ့်ႁူႉ ႄလႈပႆၢးႁူႉၾိင်ႈထုင်းၵဝ်ႇ (ပိုၼ့်ဝၢၼ်ႈ)ႄတႇၵႂႃႇ ၸူိဝ်းၼႆ့ယဝ့်၊ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ် ၼၼ့်ေတ မီးၵၢၼ်ႄၼလွင်ႈၾိင်ႈေငႈ ၾိင်ႈထုင်းတႆးႄလႈႁွင်ႈႄၼၸွမ်း၊ ၸူိင့် ၼင်ႇၵႃႈၼူၵ့် ၵႃႈတူဝ်း ၵႃႈလႆၢးလႅဝ်း ၵႃႈယိင်းၸႆၢး ၵႃႈပၼ်ႇၵွင် ႁွင်ႈႄၼၾိင်ႈထုင်းၵဝ်ႇ ယႃႈယႃပၢၼ်ၵဝ်ႇ (သမုၼ် ၽရႆး) ႄလႈၶူဝ်းၼုင်ႈတၢင်းမႆၶူိဝ်းတႆး၊ ၾိင်ႈထုင်းပွႆးသိပ်းသွင်လူိၼ်၊ ၶူိင်ႈလဵၼ်ႈႁႆႇတုိင်ႈ (တူႇရိယႃႇ) တႆးႄလႈၽဵင်းၵႂၢမ်း ၸူိဝ်းၼႆ့ယဝ့်။
ၾႆၢႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းပႆၢးေဢးသျႃး ၸၼ့်ၸွမ်လူင်ၵျၱႇလႃးလူင်းၵွၼ်ႊ မုင်ႈမွင်းဝႆ့ဝႃႈ ပၢင်ၵုမ် “လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈ တႆး” ပွၵ်ႈၼႆ့ ေတဢွၼ်ၵႂႃႇၸူးလွင်ႈမုၼ်းလႅင်းပႆၢးပိုၼ်ႉႁူႉၾႆၢႇ လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈတႆး ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းပႆၢးႁူႉ ႁႂ်ႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ႄလႈႁွပ်ႈႁူႉၵူႊၾႆၢႇၾႆၢႇ၊ ႁူမ်ႈတင်းသုိပ်ႇ သူင်ႇလွင်ႈတၢင်းႁူႉတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ပုၼ်ႇတႃႇသၢင်ႈ တၢင်းပွင်ႇၸႂ်ၶဝ်ႈၸႂ်ၼႂ်းဝူင်ႈႄၵႈလႆၢၸူိဝ့်ၸၢတ်ႈၸုမ်းၸူိဝ်းဢၼ်မီးယူႇၼႂ်းၵုၼ်လူင်ေဢး သျႃးၸဵင်ႇၸၢၼ်း ဝၼ်းဢွၵ်ႇၼႆ့ၼႆၶႃႈ ေဢႃႈ။
ၽူႈတီႈသူၼၸႂ််ပႃးၸႂ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇတူၺ်းလွင်ႈပိၵ်ႈယွႆႈမၼ်းလႆႈထႅင်ႈတီႈဝႅပ့််သႆ့တ် www.ias.chula.ac.th ဢမ်ႇၼၼ် www.chula.ac.th ဢမ်ႇၼၼ် ၸွပ်ႇထၢမ်လႆႈတီႈ မႆၢၾူၼ်း 02-218-7464, 02-251-5199 ၼႆ့လႆႈယူႇၶႃႈေဢႃႈ။
----------------